ရာသီအလိုက် စကားပံု

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံုမှာ Post အေရအတွက်အားြဖင့် ၉၉ပုဒ်ရှိြပီး ရာသီအလိုက် စကားပံု တစ်ပုဒ်အပါအ၀င် (၁၀၀)ပုဒ် ရှိပါသည်။ ြမန်မာစကားပံုကို အဂင်္လိပ်ဘာသာြဖင့် နှစ်ဘာသာ စကားပံုမှာ ြပီးပါြပီ။ ဆက်လက်ြပီး စကားပံုတစ်ခုစီ၏ အနက်အဓိပ္ပါယ်များကို ဆက်လက်တင်ြပသွားမှာြဖစ်ပါသည်။

• မိုးစေန ေလရာဟု
• The southwest for rains and the northwest for high winds.

• တန်ခိုးမည်မှတ်၊ ဖက်ဆွတ်ေရတိုး၊ သြကင်္န်မိုး
• Dagu ( April ) brings pelting rain which shed trees of leaves and usher in the New Year.

• ကဆုန်နယုန် ေဆွ့ေဆွ့ခုန်
• Torrid Kahson and Nayon ( April, May, June ) socrches the feel and keeps one hopping about.

• နယုန်မိုးေသး ြမက်သားေမွး
• Light drizzles in Nayon ( june ) makes grass to sprout.

• ၀ါဆို၀ါေခါင် ေရေဖာင်ေဖာင်
• Awash with rain in Wazo and Wagaung ( July, August )

• ၀ါဆိုတစ်ေြကာင်း၊ ထေနာင်းေြကာင်ကျစ်၊ ဆူးရစ်ပွင့်ကာ မိုးမရွာ၊ ရွာပါေသာ်လည်း မိုးမသည်း
• Throughout Wazo( july ) acacia and mimosa blooms scent air, but it rains not and even when rain do come very little fall.

• ၀ါဆိုလေြပာင်း၊ မိေကျာင်းေဖွးေဖွး၊ မိုးေအးေအး၊
• When it turns into Wazo, rafs of derris blossoms greet the cooling rains.

• ေတာ်သလင်းေန ပုစွန်ေသ
• The sun in Tawthalin ( September ) kills off land crabs.

• တန်ေဆာင်မုန်းတွင်၊ ဆီးနှင်းတစ်ြပုိက်၊ မိုးတစ်လိုက်
• Light rains alternate with misty skies in Dazaungmon ( November )

• နှာရည်ယိုရွှဲ တပို့တွဲ
• Dabodwe ( February ) brings on the sniffles.

• တေပါင်းလည်းကူး မုိးသားကျူး
• Rain clouds pervade the sky with the coming of Dabaung ( March ).

• နတ်ေတာ်ေရာက်ြငား၊ မိုးသားမြငိမ်၊ ဆင်ရာ တိမ်
• The coming of Nadaw ( December ) means restless skies and fleeting drizzles.

• သီတင်းကျွတ်တွင်၊ ပလ္လင်ေဆးမိုး၊ ရွာသွန်ြဖုိး
• Rain in Thadingyut ( October ) flushes the offertory altars clean.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၉၉ }

• ရာဇ၀တ်ေဘး ေြပးမလွတ်
• There is no ecape for a criminal.

• လင်းနို့ခွန်ေတာင်း ြကွက်၊ ြကွက်ခွန်ေတာင်း လင်းနို့
• Claims to be a rat when cess is levied on bats and a bat when it is levied on rats.

• သခွားစား၍ ဖရံုြပသည်
• Produces a pumpkin after eating cucumber on the sly.

• ပါးပုတ်၍ လက်၀ှက်သည်။
• He hides his hand after slapping one'cheek.

• ဆင်အိပ်ရာ ဆိတ်နိုး
• The goat that a wakens a sleeping elephant.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၉၈ }

• သူခိုးက လူလူလစ်
• A case of the burglar crying "Thief! Thief!"

• ကိုယ့်ေပါင် ကိုယ်လှန်ေထာင်း
• Bares his own thigh to pound it with his elbow.

• ယာရှင်ကို ေမျာက်ေမာင်း
• The monkey chases the farmer off his plantation.

• သူခိုးလက်က သူ၀ှက်လု
• One thief robs another.

• ဆန်ခိုးမမိ ဖွဲခိုးမိ
• The thief who stole rice went scot free while the thief who pilfers chaff gets caught.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၉၇ }

• သိြကားမင်း ကျွဲေယာင်ေဆာင်၊ ချုိကား
• Even if Indra should transform himself into a buffalo, some would complain about the spread of horns.

• ေခွးေဟာင်၍ ေတာင်ပို့မေြပး
• The termite mound does not flee from barkong dogs.

• ချီုးမွမ်းခုနစ်ရက်၊ ကဲ့ရဲ့ ခုနစ်ရက်
• Praise and censure lasts but seven days.

• ကိုယ်ေကာင်း ေခါင်းဘယ်မေရွ့
• If the torso is steady the head stays true.

• အကမတတ် ဖျာအြပစ်တင်
• A bad dancer blames the mat.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၉၆ }

• အပ်ေပျာက်လှျင် ဆင်းစီရှာ၊ ဆင်ေပျာက်လှျင် ဆန်ခါနှင့်ချ
• Mount an elephant to look for a missing needle and sift with a seive in looking for a missing elephant.

• ြခင်းြကားနှင့် ေရသယ်
• Carry water with a wide-meshed wicker basket.

• အိတ်ေပါက်နှင့် ဖားေကာက်
• Collect frogs with a torn bag.

• ေကာင်းကင်တတ် လက်ေ၀ှ့သတ်
• He tries to scale the skies to pick a fistfight.

• လူ့အလို နတ်မလိုက်နိုင်
• Even gods cannot appease man's wants.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၉၅ }

• အကျုိးလိုလို့ ေညာင်ေရးေလာင်း၊ ပတ်ထမ်းနှင့်ေတွ့
• Hoping to earn merit, i joined a procession to pour water on the pipal tree but got the job of carrying the big drum.

• ပန်းထိမ်တတ်မတတ်၊ ဂေဟစပ်သက်ေသ
• The state of soldered joints attest to a gold-smith's skill.

• ထမင်းရည်ပူလာ လှျာလွဲ
• The tongue veers to escape the hot congee water.

• တရုတ်ြပည် အပ်ေရာင်းသွား
• Taking needles to sell in Chinna.

• ယုန်ေတာင်ေြပး ေခွးေြမာက်လုိက်
• The dog heads north while the hare races south.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၉၄ }

• ြကက်ဥြပုတ် သံတုတ်နှင့်ချ
• Use a crowbar to crack a boiled egg.

• ခရု ခါးေတာင်းကျုိက်ဖမ်း
• Gird-up th loins to catch a snail.

• ဆင်သတ် အရပ်ေ၀
• Slaughter an elephant to share meat with the neighbours.

• ြမစ်တစ်ဖက် ၀က်လက်ကင်
• Roast a pig's shank with fire from the other side of the river.

• ေညာင်ြမစ်တူးေတာ့၊ ပုတ်သင်ဥေပါ်
• Digging up the banyan roots will also reveal the chameleon eggs.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၉၃ }

• နငယ် အြမီးတပ်
• Add on tail to na. nge

• ခတ်ကွင်းြပင်တာနှင့်၊ ရွာသစ်ြကီးေရာက်
• The boad touches Ywathitkyi while the rowlock is being prepared.

• ဆင်လိုက်ရာ ၀ါြကီး၀ါငယ်ေရွး
• Insist on strict protocol with an elephant coming after you.

• ြပင်လွန်း ဖင်ချွန်း
• Too many finishing touches result in a spindly base.

• နံှြပည်စုတ် အေြမာက်နှင့်ချိန်
• Aim a cannon at a sunbird.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၉၂ }

• မျက်နှာလွဲ ခဲပစ်
• Throw stones with face averted.

• ဦးစပါး ပဲ့ေြပာင်း၊ ပဲ့စပါး ဦးေြပာင်း
• Shift paddy in the bow to the stern and paddy on the stern to the bow.

• မေရာင်ရာ ဆီလူး
• Applying ointment where is no contusion.

• အလုပ်မရှိ ေြကာင်ေရချုိး
• Bathing the cat because there is nothing to do.

• အလုပ်မရှိ ချစ်တီးေခါင်းသန်းရှာ
• Look for nits on the ( bald pate ) of a Chettyar because there is nothing to do.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၉၁ }

• မိုးလွန်မှ ထွန်ချ
• Harrowing only after the rainy season.

• စစ်ေရာက်မှ ြမှားချွန်
• Sharpening arrows when the enemy is at the door.

• မိုးကိုလင့်၍ ပျုိးရင့်သည်
• Seedings wither while waiting for rain.

• မိုးေသာက်ြကက်တင် ေန၀င်စပါးလှန်း
• Putting the fowl to roost at dawn and spreading paddy to dry at dusk.

• ဆရာ မြပ နည်းမကျ
• Without instruction there is no method.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၉၀ }

• ရန်ကုိရန်ချင်း မတံု့လှျင်းနှင့်
• Do not retaliate hatred with hatred.

• ပွဲမ၀င်ခင် ြပင်ကကျင်းပ
• Rehearse before the actual event.

• ကျားလိုက်မှ တုတ်ခုတ်
• To start cutting a stave when the tiger gives chase.

• ငါးလွန်မှ ကွန်ပစ်
• Casting the net after the fish have left.

• ဆင်လိုက်မှ သစ်ပင်ရှာ
• Start looking for a tree when an elephant is in hot pursuit.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၈၉ }

• ေလှေမှျာ ေလှနှင့်လိုက်၊ ေငွေမှျာ ေငွနှင့်လိုက်
• Recover a boat that has been set adrift with another boat, and recoup slipping finances with more money.

• ြမို့စီးတစ်ရာ၊ ြမို့လာ တစ်ေထာင်
• A hundred defenders on the battlements equal a thousand beseigers.

• စစ်ခံ တစ်ရာ၊ စစ်လာ တစ်ေထာင်
• A hundred in defence againt an offensive mounted by a thousand.

• ကျူပင်ခုတ် ကျူငုတ်ပါ မကျန်ေစရ
• Do not spare the stubble in clearing a field of reeds.

• ကျားေသကို အသက်သွင်းလို့ စင်းစင်းေသရ
• He lies stone dead because he resurrected a dead tiger.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၈၈ }

• မသိသူေကျာ်သွား သိသူေဖာ်စား
• Those who are not aware pass by while those in the know unearth the lode and help themselves.

• ဘုရားလည်းဖူး လိပ်ဥလည်းတူး
• Dig for turtle eggs while on a pilgrimage.

• တစ်ချက်ခုတ် နှစ်ချက်ြပတ်
• Make two cuts with one blow.

• ယာလည်းညက် ြကက်လည်းပန်း
• Let the fowls tire while i finish tilling the field.

• ေထာင်ြမင် ရာစွန့်
• Risk a hundred to reap a thousand.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၈၇ }

• လူပျင်းလံု့လ တစ်ခဏ
• A lazy man's effort lasts but a moment.

• မိုးရွာတုန်း ေရခံ
• Catch water while it rains.

• လာသာတုန်း ဗိုင်းငင်
• Do your spinning while there is moonlight.

• ေနပူတုန်း စပါးလှမ်း
• Put out you ( harvested ) paddy to dry while the sun shines.

• မင်းတို့ထွက် ရက်ရာဇာ
• Any day the king goes on a tour is auspicious.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၈၆ }

• ခါးေတာင်းကျုိက် မြဖုတ်စတမ်း
• Let's not loosen our girded-up loins.

• ြမဲရာသံပတ် ကျပ်ရာသပ်ပင်း
• Brace the solid( scabbard ) with iron bands and wedge the tightly secured (tang).

• ဆင်ေြပာင်ြကီး အြမီးကျမှ၊ မတစ်ေစနှင့်
• Don't be like the bull elephant which squeezes through only to be snagged by its tail.

• ကုန်းေပါ်ေရာက်မှ ေရမမွမ်းေစနှင့်
• Don't let the victim drown after you've go him on dry land.

• လံု့လလည်းထူ၊ မိုးလည်းကူ၊ နွားေချးလည်းချ၊ ကံလည်းမ
• Fertilizing the soil, timely rains and diligence makes fortune smile on you.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၈၅ }

• မြမင်ရာသည့် ေဆးသမား၊ မြကားရာသည့် တရားသူြကီး
• To a physician there is nothing that is not fit to be seen to a judge there is nothing that is not fit to be heard.

• ဘေတာ်ပျံလည်းမမီ ထီးတင်ပွဲလည်း မေတွ့
• Be too late for the cremation and miss the umbrella finial raising ceremony for good measure.

• ငုတ်မိသဲတိုင် တက်နိုင်ဖျားေရာက်
• Go right down to the sand when you dive and go for the top when you climb.

• တကယ်လုပ် အဟုတ်ြဖစ်
• Success comes with honest endeavour.

• တစ်ေန့တစ်လံ ပုဂံဘယ်ေြပးမလဲ
• A cubit a day, where can Bagan get way?

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၈၄ }

• ပျက်အစဉ် ြပင်ခဏ
• Left unrepaired it will remain forever so, to rectify things take but a moment.

• ေညာင်သီးလည်းစား၊ ေလးသံလည်းနားေထာင်
• Keep an ear cocked for the twang of a pellet bow while eating the truit of the banyan.

• မီး မေလာင်မီက တား
• Prevent fires before they occur.

• အေလှျာက်ေကာင်းေတာ့ အေထာင်းသက်သာ
• A clever presentation saves one from a pummelling.

• မင်းခစား ကမ်းနားသစ်ပင်
• A courtier's position is more secure than a tree by the river's edge.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၈၃ }

• ဥစ္စာရင်လို ဥစ္စာရင်ခဲ
• You yourself must strive for what you want.

• လူတွင်ပါ၍ နွားကျားကိုက်
• One's negligence leads to a bullock being attacked by a tiger.

• ဒူးေလာက်တင်မှ ရင်ေလာက်ကျ
• You'll hit the chest only when you aim at the knee.

• အလှမ်းကျယ် အလယ်လပ်
• Long strides leave gaps.

• ၀ိနည်းတတ် ြကက်သက်
• A monk learned in the ecclesiastical rules kills a fowl.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၈၂ }

• ၀န်နှင့်အား၊ ြမှားနှင့်ေလး
• Adjust the burden to capability just as you match the arrow to the bow.

• ကာလံေဒသံ၊ အဂ္ဂဓနံ
• Strive for wealth consistent with time and place.

• ငါးတုလို့ ခရုပွက်၊ အိုင်ပျက်
• A pond is ruined when snails rise to the surface imitating the fish.

• မိမိကုိယ်သာ ကိုးကွယ်ရာ
• Rely only on yourself.

• ဘယ်သူမြပု၊ မိမိမှု
• No one but yourself is accountable for your deeds.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၈၁ }

• ပညာရှာ ပမာသူဖုန်းစား
• Be humble like a beggar in the quest for learning.

• ပညာရဲရင့် ပွဲလယ်တင့်
• A man of learning shines in any gathering.

• တက်ေခတ်မှာ ပညာ၊ ဆုတ်ေခတ်မှာ ဥစ္စာ
• In an progressive age the accent is on education, in a decadent age, on material wealth.

• ပညာလို အိုသည်မရှိ
• There is no such thing as being too old to learn.

• စူးေနရာစူး ေဆာက်ေနရာေဆာက်
• Use an awl where an awl is needed, and a chisel where a chisel is needed.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၈၀ }

• ခဲမှန်ဖူးတဲ့ စာသငယ်
• A sparrow who has been hit by a stone.

• ဖိုးသူေတာ် မျက်စိလည်ေလ၊ ဆန်ရေလ
• The longer the anchorite loses his way the larger the rice collection grows.

• ပညာလိုေသာ် မပျင်းနှင့်၊ ဥစ္စာလိုေသာ် မတင်းနှင့်
• Do not be lazy if you crave learning, do not be haughty if you crave wealth.

• ဥစ္စာဟူသည် မျက်လှည့်မျုိး၊ ပညာဟူသည် ြမတ်ေရွှအိုး
• Wealth is ephemeral, knowledge is a solid pot of gold.

• ပညာေရွှအိုး လူမခိုး
• Knowledge is a golden urn which no one can steal.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၇၉ }

• ခါချဉ်ေကာင်မာန်ြကီးလို့ ေတာင်ြကီးြဖုိမည်ြကံ၊ ခါးက မသန်
• An imperious red ant who would've torn down the mountain but for his bad back.

• ေကျာပူမှ ၀မ်းေအး
• Only when your back burns will your hunger pangs be cooled.

• လက်လှုပ်မှ ပါးစပ်လှုပ်ရမည်
• Only when your hands work shall your jaws work.

• ြကွက်ေသတစ်ခု အရင်းြပု
• Turn a dead rat to profit.

• တစ်ခါေသဖူး ပျဉ်ဖိုးနားလည်
• Once you have known death, you come to know the price of a coffin.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၇၈ }

• ချိန်ေတာ့မိုး ထိုးေတာ့ေြမြကီး
• Aim at the sky only to marry a lowly shopkeeper.

• အမဲရိုးနှယ် ဟင်းအိုးမှ အားမနာ
• A meat bone that should show more respect for the curry pot.

• စိတ်သာရှင်ေစာ ဘုရားေဟာ
• "The mind is above all", so saith the Lord.

• လိုလှျင်ြကံဆ နည်းလမ်းရ
• Ways will be found where there are needs.

• ဇိကုပ်လို့ နတ်ြပည်တင်၊ ြမင့်တယ်ထင်လို့ခုန်ချ
• After taking him up by the scruff of his neck to the celestial abode, he jumps down saying it is too high.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၇၇ }

• ေလှနံနှစ်ဖက်နင်း
• Straddles the gunwales of two boats.

• ေြမွမေသ တုတ်မကျုိး
• The stick is not broken but neither is the snake dead.

• ငါ့သမီး ေတာ်လှဆို ေယာင်းမြမင်းစီးထွက်
• Just as i was extolling my daughter's decorum, she comes out riding a wooden spatula like a hobby horse.

• ချည်ြပာထဘီနဲ့ ၀တိံလှမ်း
• She aims for the Tavatimsa celestial abode while wearing a bule cotton skirt.

• ညားေတာ့ေဈးသည်၊ ရွယ်ေတာ့ မဟာနွယ်
• Hanker after royalty only to marry a lowly shopkeeper.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၇၆ }

• ချုံအတွက် ယုန်ကေြကာင့်ြက
• The bush is worried on account of the hare.

• ပုဂ္ဂုိလ်ခင်မှ တရားမင်
• Only faith in the preacher makes one appreciate his sermon.

• ကျွန်ယံု တစ်ဖက်ကန်း၊ သားသမီးယံု စံုလံုးကန်း
• Trust your servant and you are blinded in one eye, trust your children and you are totally blinded.

• အိပ်ချင်ေယာင်ေဆာင်တဲ့သူ အနှုိးရခက်
• It is hard to wake up someone feigning sleep.

• ေကျာပူတာခံချင်သည်၊ နားပူတာမခံချင်ဘူး
• My back can bear the hot sun's sting, better than my ears can stand nagging.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၇၅ }

• ဒီယုန်ြမင်လို့ ဒီချူံထွင်
• He clears the bush because he spies a hare.

• ဘုူးသီးမှ အရီးေတာ်
• He calls me uncle now that there are gourds on my trellis.

• အသားလိုလိို့ အရုိးေတာင်း
• Asking for a bone to get some meat.

• ဆင်ြဖူေတာ်မှီ ြကံစုပ်
• Cadge sugarcane from the royal elephant.

• အိုးကမပူ စေလာင်းကပူ
• The lid gets hot before the pot.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၇၄ }

• ေရနစ်သူကို ၀ါးကူလို့ထိုး
• Press on a drowning man with a bamboo pole.

• မီးေလာင်ရာ ေလပင့်
• Wind blows in where a fire rages.

• ရှင်နည်းရာ အဂ္ဂလူထွက်
• The senior monk leaves the order at a time few monks remain in the monastery.

• ဆယ့်နှစ်မှုေပါ်မှာ ေရြကည်ေတာ်ထပ်
• The job of supplying water has been added on top of the twelve customary levies.

• သူခိုးဓါးရိုးကမ်း
• Pass the haft to the robber.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၇၃ }

• ဘုရားြပီး ြငမ်းဖျက်
• The scaffolding is discarded once the pagoda is completed.

• တစ်သက်လံုးစားသမှျ သံပရာတစ်ြခမ်းနှင့်ေချ
• Behave as if an ailment resulting from eating the wrong kind of food for the whole lifetime could be eradicated by taking half of a lime as medicine.

• နွားပိန်ထူ လူေ၀ှ့
• When you help a rickety cow to its feet, it'll butt you for your pains.

• တစ်လုတ်စားဖူး သူ့ေကျးဇူး
• One who has given a mouthful of food is one's benefactor.

• သူ့ဆန်စား ရဲမှ
• You have to be brave for you have eaten his rice.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၇၂ }

• သံဃာအား ဘုရားမဆန်သာ
• Lord buddha cannot go against the wishes of the congregation of sanghas.

• အများမိုးခါးေရေသာက် ေသာက်မှ
• Drink the bitter rainwater if everyone is doing so.

• ငါေမွးသည့်ေမျာက် ငါ့ကိုေြခာက်
• The monkey i had reared now, tries to intimidate me.

• သားေရေပါ်အိပ်၊ သားေရနားစား
• That gnaws at the edge of the skin it sleeps on

• အရိပ်ေနေန အခက်ချုိးချုိး
• Breaks twigs off the tree (he) rests under.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၇၁ }

• ငါးပိဖုတ်အေရာ၀င် ေရွှေရးပန်းကန်တက်
• If you show favour to the grilled fish-paste, it will climb onto the gilt-edged plate.

• ကျီးဘုတ်ရိုေသ၊ ဘုတ် ကျီးရိုေသ
• The crow defers to the crow-pheasant, and the crow-pheasant defers to the crow.

• ကျွဲပါးေစာင်းတီးသလို
• Like playing the harp for a buffalo's enjoyment.

• ၀ါးနားပင်း ေရသွင်း၍ မ၀င်သလို
• As futile as insinuating water into a solid bamboo.

• ရွာသမုတ်က သစ်ငုတ်ေသာ်မှ ကျားြဖစ်ရ
• Even a tree stump becomes a tiger if the whole village says so.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၇၀ }

• ရွာနားက ြမက် ရွာနားမစား
• A cow does not forage near its village.

• ရွာဘုရား ရွာသားမရိုေသ
• A village pagoda is ignored by the villagefolk.

• ့ြမင်ပါများေတာ့ ငယ်၊ နမ်းပါများေတာ့ ြပယ်
• A thing frequently seen loses its stature, a thing frequently smelled loses its fragrance.

• ရွာသားမင်းေစ၊ ရွာေနမရှက်
• Villagefolk are not cowed by an official hailing from their own village.

• ေခွးေလးအေရာ၀င် ပါးလျက်နားလျက်၊ လူကေလး အေရာ၀င် ဖင်တက်ေခါင်းတတ်
• If you befriend a puppy it will lick your face, if you befriend a lad he will climb all over you.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၆၉ }

• ရန်ကို ရန်ချင်း မတုန့်လှျင်းနှင့်
• Do not retaliate hatred with hatred.

• နာစရာရှိလှျင် လွမ်းစရာနှင့်ေြဖ
• If someone dear should hurt you, yearn for the past and console yourself.

• ေပျာက်ေသာသူ ရှာလှျင်ေတွ့ ေသေသာသူ ြကာလှျင်ေမ့
• A missing person may be found someday, but a dead person is forgotten with the passage of time.

• နီးတကျက်ကျက်၊ ေ၀းတသက်သက်
• Bickering when together, longing for each other when apart.

• ဆန်ရင်း နာနာဖွပ်
• Polish the grains of rice nearest you, thoroughly.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၆၈ }

• ငါးစိမ်းြမင် ငါးကင်ပစ်
• The smoked fish is thrown away as soon as he sees a fresh one.

• တစ်ချုံကွယ် တစ်မယ်ေမ့
• A ladylove is forgotten no sooner than a bush obscures her from sight.

• အိုင်ေတွ့တိုင်း ေြခေဆး
• He washes hi feet at every pool he comes upon.

• မင်းသားြကီးမလုပ်ရလို့ ပတ်မြကီးထိုးေဖာက်
• He spikes the big drum because he was denied the role of chief supporting actor.

• မစားရသည့် အမဲ သဲနှင့်ပက်
• Throw sand on the meat just because it is not for you.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၆၇ }

• ေတာဆင်အေ၀း၊ ခမည်းေပး
• Name an elephant in a faraway jungle as a gift.

• ပျားလည်းစွဲသာ ရှဉ့်လည်းေလှျာက်သာ
• Bees can swarm and squir-rels scamper.

• ေတာေြကာင့်ကျားလံု ကျားေြကာင့်ေတာလံု
• The forest is a refuge for the tiger and the tiger in return protects the forest.

• ကျွန်းကိုင်းမှီ၊ ကိုင်းကျွန်းမှီ
• Reeds depend on alluvial land and alluvial land on reeds.

• အိမ်ြကက်ချင်း အိုးမဲသုတ်
• Daub roosters from the same run with soot ( to make them fight ).

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၆၆ }

• ေနေသးသပ ချုံထဲက၊ ချုိေသွးသပ တြမြမ
• I'll wait awhile in the bush and sharpen my horns.

• ပျံေလတဲ့ ငှက်ခါး၊ နားခါမှသိစိမ့်
• Let the blue roller cavort in the sky, it'll be sorry when it comes down perch.

• စိုေသာလက် မေြခာက်ေစနှင့်
• Do not let the wetted hand get dry.

• နည်းအမှျ၊ များအ၀
• Share alike when it is scarce and eat to your heart's content in abundant times

• ေပးကမ်းြခင်းြဖင့် ေအာင်ြမင်ရာသည်
• Giveing is the means to success.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၆၅ }

• ြကွက်မနိုင် ကျီမီးရှုိ့
• He sets the granary on fire because the rats are too much for him.

• ြကက်စပါးစား ထရံဒဏ်သင့်
• It was the wall that caught the blows although it was the chicken that ate the grain.

• ရှင်ဘုရင်အတွက် င၀က်ကဒဏ်ခံ
• Master hog becomes a scapegoat for the king.

• ပါးကိုက် နားကိုက်
• A bite on the ear for a bite on the cheek.

• သံကိုြကွက်စား၊ သားကိုစွန်ချီ
• The iron ploughs hares have been eaten by rats, and the child has been carried off by a kite.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၆၄ }

• လက်ညှုိးမေကာင်း လက်ညှိုး၊ လက်မ မေကာင်း လက်မ
• Punish the forefinger if it offends, or the thumb if the thumb offends.

• ေငွများ တရားနိုင်
• Verdict goes in favour of money.

• ဆရာများ သားေသ
• Too many doctors kill the child.

• အသွားတစ်တိုင်ရှိ၊ အြပန်တစ်တိုင်ရှိ
• A journey of one mile entails return trip of one mile.

• အပ် ဦးပဲ့ ထမ်း
• One takes the fore and another the aft in carrying a needle.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၆၃ }

• အနှစ်မရှိတဲ့ေတာ ြကက်ဆူပင်မင်းမူ
• In a stand of herbaceous plants, the Castor-oil plant is king.

• မျက်နှာြကီးရာ ဟင်းဖတ်ပါ
• Servings of meat end up with influential persons.

• ပင်လယ်ထဲ မိုးရွာ
• Rain falls on the sea.

• သူေဌး ေြကးပံ့
• Subsidising the rich with money.

• ေကျာကသားလည်းသား၊ ရင်ကသားလည်းသား
• An adopted son is a son no less than one's own flesh and blood.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၆၂ }

• ြပည်ထဲအေရး ေပါက်နဲ့ေကျး
• Politics is as hard to discern as a parrot from his perch on the parrot tree.

• ကျားြကီး ေြခရာြကီး
• The size of pugmarks increases with the size of the tiger.

• ဒူးေနရာဒူး ေတာ်ေနရာေတာ်
• Behave according to your station.

• အနူေတာ လူေချာ
• A beau among lepers.

• အကန်းထဲမှာ မျက်ခမ်းက လူေမာ်
• A man with trachoma is king among the blind.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၆၁ }

• တုတ်ကမမှန် ြကက်ကမှန်
• A case of the fowl striking the throwing stick.

• ယုန်ကမတိုး ပိုက်ကတိုး
• A case of the snare running into the hare.

• ြမင်းကမလှုပ် ခံုကလှုပ်
• A case of the hitching post moving while the horse stands still.

• ေကာက်ညှင်းကမေစး ဆန်ြကမ်းကေစး
• A case of plain rice being stickier than the glutinous variety.

• ြကက်ဥအေရာင် တိမ်ေတာင်သဖွယ် မင်းေရးကျယ်
• Politics is as enigmatic as predicting the colour of a chick from an egg or the nebulous form a cloud will take.
  

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၆၀ }

• မိန်းမတို့ ဣေြန္ဒ ေရွှေပး၍မရ
• Women's propriety cannot be bought with gold.

• လှုိင်းြကီးေလှေအာက်၊ ေတာင်ြကီးဖ၀ါးေအာက်
• The towering swell slides beneath the boat, and the mighty peak lies under the feet.

• ေယာကျ်ားကိုေစေသာ်မြပီး၊ မိန်းမကိုေစေသာ် မခံနိုင်ရာ
• What a man cannot accomplish will not thwart a woman.

• ေယာက်ျားေကာင်းေတာ့ ေမာင်းမတစ်ေထာင်
• A real he-man takes a thousand concubines.

• ရည်းစားတစ်ေထာင် လင်ေကာင်တစ်ေယာက်
• A husband from a thousand beaux.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၅၉ }

• ခင်ြကီးလက်ရန်းေပါ်တက်က ကျပ်ခိုးစင်ေပါ် ေမာင်ရှင်မတက်လား
• If the monk mounts the balustrade, what will keep a novice from climbing onto the rack.

• ဆရာကာြပန် အာေခါင်လှံစူး
• Turn against your mentor and have a spear pierce the roof of you mouth.

• မင်းပင်ေကာင်းလျက် မင်းေြမှာင့်ဖျက်
• The king's good intentions are subverted by his minions.

• တပည့်လိမ္မာ ဆရာအာပတ်လွတ်
• A smart acolyte frees his master from blame.

• မိန်းမြကိုက်ေတာ့ ေမှျာ်လိုက်တာ၊ ေယာကျင်္ားြကိုက်ေတာ့ စိုက်စိုက်လာ
• A woman in love keeps vigil for her love, while a man in love heads straight for his ladylove.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၅၈ }

• တပည့်မေကာင်း ဆရာ့ေခါင်း၊ သားသမီးမေကာင်း မိဘေခါင်း
• A master bears responsibilitiy for his wayward charge and parents for their errant child.

• ေရှ့ေဆာင်နွားလား ေြဖာင့်ေြဖာင့်သွားက၊ ေနာက်နွားစဉ်စိုက် ေြဖာင့်ေြဖာင့်လိုက်၏
• If the lead ox steers a straight course, the whole herd move in a straight line.

• ဆင်သွားလှျင် လမ်းြဖစ်
• A trail blazed by an elephant becomes a roadway.

• ေရွှသမင်ဘယ်ကထွက်၊ မင်းြကီးတာကထွက်
• From whose sector did the deer escape? The king's sector of course!

• ေခါင်ကမိုးမလံုလှျင် တံစက်ြမိတ်လည်း မိုးမလံုနိုင်
• If the ridge leaks, the eaves cannot keep the rain out.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၅၇ }

• ေဈးမတတ်ရွာအနှုန်း၊ ဆံထံုးမတတ် ရွာအေလ့
• Pay according to local rates if you know not the price, imitate the local style if you are not sure how to coif your hair.

• ေရလိုက် ငါးလိုက်၊
• Just as the fish do, go along with the current.

• အငယ်ကတည်းက မဆံုးမေသာ်၊ မိဘတစ်လည် ရန်သူမည်၏
• Parents who fail to bring up a child properly, later become his enemy.

• လက်ဦးဆရာ မည်ထုိက်စွာ၊ ပုဗ္ဗာစရိယ မိနှင့်ဘ
• Parents are the child's foremost mentors.

• မိဘစကားနားေထာင်းြငားက၊ သံြပားေကျာက်ေစာင်း ြကိုေသာ်ေပျာင်း၏
• Even steel plates and jagged rock soften for an obedient son, should he encounter them.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၅၆ }

• မဲနှင့်နီပါး အတူထား၊ နီပါး မဲေစာ်နံ
• If you keep madder and indigo together, the smell of indigo will taint the madder.

• ြကက်သွန်ချည်းေန အေကာင်းသာ၊ ငရုတ်သီးနှင့်ေပါင်းမှ အေထာင်းခံရ
• The onion was doing well on its own, but for assosciating with chillies it was pounded with the latter.

• အရင်းလှဲ၊ အဖျားထင်းြဖစ်
• The crown becomes firewood when the base is uproote.

• လက်သည်းဆိတ်ေတာ့ လက်ထိပ်နာ
• If the nail is pinched the fingertip is also hurt.

• တစ်နွယ်ငယ် တစ်စင်ပါ
• Pulling the vine will bring down the trellis as well.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၅၅ }

• သမေဏနမေဏာ၊ ေဂါေဏနေဂါေဏာ
• Novice monks associate with other novices, cattle with cattle.

• တံငါနားနီး တံငါ၊ မုဆိုးနားနီး မုဆိုး
• Affinity wiht fishermen makes one a fisherman, affinity with hunter makes one a hunter.

• ငါးခံုမတစ်ေကာင်ေြကာင့် တစ်ေလှလံုးပုပ်
• The whole boad stinks because of one barb.

• အြမီးစားဖက် ေခါင်းစားဖက်
• With one eating the head while the other takes the tail

• ြကီးသူကို ရိုေသ၊ ရွယ်သူကို ေလးစား၊ ငယ်သူကို သနား
• Be courteous towards elders, respect your peers and treat the younger ones with kindness.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၅၄ }

• ချစ်စကို ရှည်ေစ၊ မုန်းစကို တိုေစ
• Prolong friendship and curtail enmity.

• ခင်ရာေဆွမျုိး၊ ြမိန်ရာဟင်းေကာင်း
• Kith becomes kin just as the dish you relish is the choicest.

• ချစ်ခင်ေပါင်းသင်း ဆက်ဆံြခင်းကား ေကွးကွင်းေနာက်ဆံုး ရှိေချ၏
• Friendship and association inevitably ends in parting.

• ဒီပုတ်ထဲက ဒီပဲ
• The same kind of beans from the same bin.

• သူေတာ်ချင်းချင်း သီတင်းေလွ့ေလွ့ ေပါင်းဖက်ေတွ့
• Saintly people in pursuit of virtuous concerns seek each other's company.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၅၃ }

• မစွမ်းရင်းကလည်းရှိ၊ ကန်စွန်းခင်းကလည်းြငိ
• Like a cripple caught in a bed of water-convolvulous.

• အိုးချင်းထား အိုးချင်းထိ၊ ြကိုးချင်းထား ြကိုးချင်းြငိ
• Earthen pots will touch each other if kept together and ropes get entangled likewise.

• ငယ်ကချစ် အနှစ်တစ်ရာ မေမ့သာ
• Old flames glow undimmed for a hundred years.

• ေစာင်ြဖူြခံု၍မလံု၊ ေမတ္တာြခံုမှ လံုသည်
• A white rug is no substitute for love's mantle in keeping one snug.

• ြပည်ပန်းညို ချုိပါလျက် ဆားကဖျက်တယ်၊ တူနှစ်ကိုယ်ြကင်ပါလျက် ြကားကဖျက်တယ်
• Just as the vegetable soup is ruined by salt our love has been thwarted by busybodies.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၅၂ }

• သံုးေကျာင်းေြပာင်းေသာ ရှင်၊ သံုးလင်ေြပာင်းေသာ မိန်းမ
• A monk who has changed three monasteries and a woman who has had three husbands.

• ကုန်ရှူံးလှျင် တစ်ေခါက်၊ လင်ကုန်ရှူံးလှျင် တစ်သက်လံုးေမှာက်
• A bad deal means one write-off, a bad husband means a whole life written off.

• အြကင်ရှိမှ အချစ်၊ အြမစ်ရှိမှ အပင်
• Just as a plant has its roods, love is founded on tenderness.

• ချစ်ြခင်းအစ မျက်စိက
• Eyes lead the heart.

• ေြကာင်ခံတွင်းပျက်နှင့် ဆက်ရက်ေတာင်ပံကျုိး
• Like a recuperating cat and a mynah with a broken wing.

{ZaunG}

ြမန်မာနှစ်ဘာသာ စကားပံု { ၅၁ }

• သမားအိုေစ၊ မယားပျုိေစ
• Let a physiciam be old and a wife young.

• လင်းနဲ့မယား လှျာနဲ့သွား
• A husband and wife are like the tongue and teeth.

• နွားတစ်ဖက်ေကာင်းေသာ်လည်း၊ ေချာင်းမတက်နိုင်
• A cart cannot climb over a bank with only one of the yoke-metes pulling.

• စီးတဲ့ေရ၊ ဆည်တဲ့ကန်သင်း
• The incoming flow of water is collected by the dike.

• လင်ကွာမိန်းမ တသသ၊ လင်ေသမိန်းမ တတတ
• A divorcee preens for the morrow, while a widow weeps in sorrow.

{ZaunG}