Wednesday, March 3, 2010

ေနနှင့်လ ၊ ေရွှနှင့်ြမ

ေနနှင့်လ ၊ ေရွှနှင့်ြမ ။ ။ ေနနှင့်လ ၊ ေရွှနှင့်ြမသည် လိုက်ဖက်တင့်တယ်သကဲ့သို့ ချစ်သူဇနီးေမာင်နှံနှစ်ဦးသည် လိုက်ဖက်တင့်တယ်သည်။

“အစ်ကိုြကီး ဘီအက်စီ ၊ အသွယ် ဘီေအဆိုရင် ေနနှင့်လ ၊ ေရွှနှင့်ြမလို အဆင်ေြပြပီး အိမ်ေထာင်ေရးဘက်မှာ သရဖူေဆာင်းနိုင်စရာ အေြကာင်းရှိပါတယ်။”
ကျမ်းကိုး ။ ။ [၁၃၁၈] ြမတ်ရတနာ၊ ၂၊ ၁၂။ ၁၇။

ြမန်မာစာ ြမန်မာစကား
http://myanmarsar.zaung.net

ေနေတာ့ ပျဉ်ေထာင် ၊ စားေတာ့ ချဉ်ေပါင်

ေနေတာ့ ပျဉ်ေထာင် ၊ စားေတာ့ ချဉ်ေပါင် ။ ။ လူြမင်သူြမင် ေနထိုင်ရာတွင် ပျဉ်ေထာင်အိမ်ြကီးနှင့် တခမ်းတနားရှိေသာ်လည်း လူမြမင်သည့် စားေသာက်မှုတွင်မှု ချဉ်ေပါင်ဟင်းသာ စားေနရသကဲ့သို့ အများအြမင်တွင် ြကွယ်၀ဟန်ရှိေသာ်လည်း အမှန်တကယ်မူ ချို့ချို့ငဲ့ငဲ့ ြဖစ်ေနသည်။

ေရွှေကျာင်းေြပာင်ေြပာင် ၀မ်းေခါင်ေခါင်-နှင့် အတူတူ။

ြမန်မာစာ ြမန်မာစကား
http://myanmarsar.zaung.net

Tuesday, March 2, 2010

ေနြမင့်ေလ အရူးရင့်ေလ

ေနြမင့်ေလ အရူးရင့်ေလ ။ ။ ေနြမင့်၍ ပိုပူလာေလေလ စိတ်မနှံ့သူများ ပို၍ စိတ်ေဖာက်လာေလေလ ြဖစ်သကဲ့သို့ အချိန်ြကာ ြမင့်ေလေလ အေြခအေန ပိုဆိုးလာေလေလ ြဖစ်သည်။

“ေနြမင့်ေလ အရူးရင့်ေလ ဆိုေသာ စကားကဲ့သို့ ခင်ခင်နုမှာလည်း ရက်နီးေလေလ မချုပ်တည်းနိုင်ေလြဖစ်ကာ အခန်းထဲမှ မထွက်ဘဲ ကျိတ်၍ ငိုရသည်မှာလည်း အခါခါ ....”
ကျမ်းကိုး။ ။ [၁၂၇၈] တင်ြမ ၊ တ။ ၂၈၉။

“ေနြမင့်ေလ အရူးရင့်ေလဆိုသည့် စကားကဲ့သို့ ြကာေလေဆွးေလြဖစ်ရှိကာ ေနေလေသာေြကာင့်.....”
ကျမ်းကိုး။ ။ [၁၂၈၄] ဒဂုန်၊ ၃၊ ၂၇။ ၁၂၆။

ြမန်မာစာ ြမန်မာစကား
http://myanmarsar.zaung.net

ေနပူတုံး စပါးလှန်း

ေနပူတုံး စပါးလှန်း ။ ။ ေနပူစဉ် စပါးလှန်းရသကဲ့သုိ့ အေြခအေနေပးစဉ် လုံ့လစိုက်၍ အခွင့်အေရးကို အသုံးချရသည်။ မိုးရွာတုန်း ေရခံ။ လသာတုန်း ဗိုင်းငင်-တို့နှင့် အတူတူ။

“ေနပူတုန်း စပါးလှန်း ဆိုတာလို သာသနာေတာ်ေန၀န်း ထွန်းလင်းတဲ့ အခိုက်အခါ ကိုယ်ေရးဆိုင်ရာ ပုညြကိယာဆိုတဲ့ ကိုယ့်လုပ်ငန်းကို ကိုယ်တိုင်ြကိုးပမ်းဖို့ အေရးြကီးြကတယ်။”
ကျမ်းကိုး။ ။[၁၂၈၁-ခန့်] ေကာေဒ။ ၄၇။

ြမန်မာစာ ြမန်မာစကား
http://myanmarsar.zaung.net

နူရာ ၀ဲစွဲ ၊ လဲရာ သူခိုးေထာင်း

နူရာ ၀ဲစွဲ ၊ လဲရာ သူခိုးေထာင်း ။ ။ နူနာေရာဂါ စွဲကပ်ေနရာတွင် ယားယံေသာ ၀ဲနာထပ်ေပါက်သကဲ့သို့ လဲကျရာတွင် သူခိုးက တံေတာင် နှင့် ေထာင်းြပန်သကဲ့သို့ ဒုက္ခြဖစ်ေနရာတွင် ေနာက်ထပ်ဒုက္ခတစ်မျိုး ထပ်ဆင့် ေပါ်လာြပန်သည်။

“ဂျိုက်သိုးထူရာတွင် ေတာင်ငူနာ ေမှာင့်သည် ၊ နူရာတွင် ၀ဲစွဲသည် ၊ လဲရာတွင် ချစ်ခုံနှင့် ေဆာင်မိသည်။”
ကျမ်းကို။ ။ [၁၁၅၂-ခန့်] ကျည်း။ ၁၃၆။

“နူရာ ၀ဲစွဲ ၊ လဲရာ သူခိုးေထာင်း ဆိုသကဲ့သို့ ဒုက္ခများသည် တစ်ခုြပီးတစ်ခု ဆက်၍ဆက်၍ ေပါ်ေပါက်လာကုန်၏။”
ကျမ်းကိုး ။ ။ [၁၂၉၆] ဒဂုန် ၊ ၁၆၃။ ၁၄၀။

“ဗုံးေတွ၊ အေြမာက်ေတွ ၊ စက်ေသနက်ေတွြကားက ေြပးရလွှားရနဲ့ေပါ့ကွယ်။ ဒီအထဲ နူရာ ၀ဲစွဲ ၊ လဲရာ သူခိုးေထာင်း ဆိုသလို ေရာဂါဆိုးြကီးေတွက လူေတွကို နှိပ်စက်လိုက်ေသးတယ်။”
ကျမ်းကိုး။ ။ [၁၃၂၃-ခန့်] ေမေကျာ့၊ ဒု ။ ၂၆၄။

ြမန်မာစာ ြမန်မာစကား
http://myanmarsar.zaung.net

ေန၀င်မှ စပါးလှန်း

ေန၀င်မှ စပါးလှန်း ။ ။ ေန၀င်မှ စပါးလှန်းသကဲ့သို့ လုပ်ရမည့်အလုပ်ကို အချိန်လွန်မှ ြပုလုပ်သည်။ (မိုးေသာက်မှ ြကက်တင်၊ ေန၀င်မှ စပါးလှန်း - ဟူ၍လည်းတွဲသုံးေလ့ရှိသည်။)

“အရွယ်လွန်ြပီး၊ အိမ်ေထာင်ရှိလည်း၊ သူသိသူြမင်၊ ပွဲသဘင်၀ယ်၊ ေန၀င်စပါး၊ လှန်းေသာလားသို့၊ လူများတကာ၊ ြပည်စရာကို၊”
ကျမ်းကိုး။ ။[၈၈၅] ကိုး* ၂၁၆။

“သူမိုက်တို့ ဉာဏ်ေပါက်မှာ၊.....မိုးေသာက်မှ ြကတင်၊ ေန၀င်မှ စပါးလှန်း၊ ဥဒါန်းတွင်ရစ်သို့၊ မြဖစ်စိမ့်ငှာ၊”
ကျမ်းကိုး။ ။[၁၁၈၀] ဥက္ကံ။ ၂၅။

ြမန်မာစာ ြမန်မာစကား
http://myanmarsar.zaung.net

နီးရာဓား ေြကာက်ရ

နီးရာဓား ေြကာက်ရ ။ ။ ဓားချင်းတူေသာ်လည်း မိမိအနားတွင် ရှိေသာ ဓားကို ပိုေြကာက်ရသကဲ့သို့ အန္တရာယ်ေပးနိုင်သူချင်း တူေသာ်လည်း မိမိအား လက်ငင်း အန ္တရာယ်ေပးမည့်သူကို ပို၍ေြကာက်ရသည်။

“ြပည်ပြပည်တွင်း ၊ ခပင်းလူများ ၊ ညီေထွးအားလှျင် ၊ ဓားသွားနီးရာ ၊ ေြကာက်အပ်စွာဟု ၊ တို့မှာဖိုရွံ့ ၊ မေစ၀ံ့၍ ၊”
ကျမ်းကိုး။ ။ [၉၈၁] သံ* ၁၂၉

“ဟိုဘက်က လာလည်း ဆီးြပီး ရှိခိုးရ ၊ ဒီဘက်က လာလည်း ဆီးြပီးရှိခိုးရ ၊ ဓားသွားနီးရာ ၊ နီးရာဓားကို ေြကာက်ေနရတာမို့ ခက်ပါတယ်ကွာ.....”
ကျမ်းကိုး။ ။ [၁၃၁၀] ပေဒသာ ၊၁ ၊ ၁၀။ ၁၆၃။

ြမန်မာစာ ြမန်မာစကား
http://myanmarsar.zaung.net